Het genootschap Onze Taal twitterde deze week:
#Oproep: vind je dat Nederlanders beleefder zijn als ze Engels praten? Reageer via Facebook of mail raymond@onzetaal.nl.
Niet geheel toevallig zag ik dat @FrancisVertaalt per mail op deze oproep had gereageerd. Evenmin toevallig weet ik dat zij er verstand van heeft, dus het leek mij aardig om haar reactie hier te publiceren. En dat mocht:
@OnzeTaal stelt een interessante vraag die ik mezelf ook weleens gesteld heb: zijn Nederlanders beleefder wanneer ze Engels spreken?
Mijn indruk is echter dat dit niet het geval is. Ik heb een aantal jaren
in een Engelstalige omgeving gewoond, en daarbij vaak te maken gehad met
non-native speakers, onder wie ook Nederlanders. Daarbij viel me op dat
Nederlanders soms (nog) veel directer zijn in het Engels dan in hun eigen
taal. Volgens mij komt dat doordat je vaak de nuance van je eigen taal mist
wanneer je een andere taal spreekt, en het daardoor wat lastiger kan zijn om
dingen op een subtiele of diplomatieke manier over te brengen. Die directe
benadering kan door Engelsen als onbeleefd ervaren worden, door Amerikanen
trouwens minder.En hoe beleefd komen we eigenlijk over? Ik denk toch wat minder dan we
misschien denken. Brits Engels is in zijn algemeenheid al een veel indirectere
taal dan het Nederlands, er wordt veel meer tussen de regels door gezegd,
en je wordt wel geacht de boodschap op te pikken. Wij Nederlanders doen
dat over het algemeen heel anders. Engelsen zijn ook meesters in het
gebruik van ‘understatements’, en bedoelen dingen vaak heel anders dan de
nietsvermoedende buitenlander denkt. Een leuk overzicht hiervan vind je hier.Verder denk ik dat Nederlanders zich minder bewust zijn van uitdrukkingswijzen
die in het Engels als normaal ervaren worden. Het Engels is van nature
letterlijk doorspekt met ‘please’, ’thank you’ en ‘I’m sorry’, en dat wordt
door ons Nederlanders soms als wat overdreven ervaren. Een subtieler verschil
is te vinden in het verschil in intonatie. Die kan ook een rol spelen in
de ervaring (van Engelsen) hoe beleefd je overkomt. Het Engels is veel
zangeriger, kent veel meer hoogte- en laagteverschillen dan het Nederlands.
Een Nederlander die Engels spreekt, is ongeacht zijn of haar uitspraak vaak
toch herkenbaar aan de monotonie van de spraak. Dat kan bij Engelsen overkomen
als ongeïnteresseerd, en dus wat minder beleefd. ’t Is maar een weet.
@FrancisVertaalt Engels en Duits naar Nederlands. Haar echte naam is Francis van Stokkom, ze ‘doet’ o.a. ondertitelingen voor TV-series en DVD’s en dat is een vertaalvak apart.
Bedankt voor het plaatsen Rolf! Over dit onderwerp is ongetwijfeld nog veel meer te zeggen, en natuurlijk geldt ook hier: 's lands wijs, 's lands eer. Culturele verschillen blijven me fascineren.